سوء هضم شیرخواران
سوء هضم شیرخواران
این عارضه در 6 ماه اول زندگی بیشتر است ولی در صورتی که کودک تنها با شیر تغذیه می کند، این بیماری تا دو سالگی مشاهده خواهد شد. سوء هضم ساده، به تغذیه با شیر گاو ارتباط دارد. کودکانی که با شیر گاو و آرد و یا با شیر مادر تغذیه می شوند، دچار سوء هاضمه نمی شوند.
لذا زمانی که شیر گاو را حذف کنید، علائم بیماری برطرف خواهد شد. این علائم، تغییراتی هستند که در مدفوع رخ می دهد و به شرح زیر است:
- زیاد بودن حجم مدفوع
- زرد کم رنگ مایل به سفید رنگ مدفوع
- مدفوع نسبتا خشک که به آن Sallgma می گویند.
- بوی عفونت شدید آمونیاک
- در صورت امتحان مدفوع با کاغذ تورنسل، قلیایی بودن آن را متوجه خواهید شد.
- دفع دردناک
- مجروح شدن نشیمنگاه کودک که به این دلیل به آن مدفوع صابونی گفته می شود زیرا به جای 18 درصد، 47 درصد چربی به صورت صابون های کلسیم منیزیم است و چون این مواد غیر قابل حل هستند، لذا مدفوع خشک شده و شبیه به مدفوع حیوانات است.
- اسهال وجود ندارد بلکه یبوست شدید بروز می کند.
- گاها استفراغ
- کاهش اشتها با گذر زمان
- رشد نامنظم
- بعد از اضافه شدن 60-30 گرم در روز، منحنی وزن به شدت نزول کرده که از میزان سابق کمتر است. در نتیجه کودک لاغر می شود.
علائم اختلال هضم در حال عمومی کودک:
- زرد شدن چهره و حالت کم خونی در صورت اما آزمایش خون، کاهش کلی در تعداد گلبول های قرمز خون را نشان نمی دهد.
- به تعویق افتادن خروج دندان ها و رشد ناخن ها
- صبور، ساکت و گوشه نشینی کودک
- تعرق زیاد در سر و گردن کودک در هنگام شب
- نفخ شکم
- بزرگ شدن کبد
- کم شدن مقاومت کودک در برابر بیماری و در نتیجه ابتلای سریع به بیماری های پوستی یا گریپ و عوارض سینه
در صورتی که کودکی به خوبی مراقبت نشود، این بیماری طولانی مدت خواهد شد. در صورتی که بیمار کمتر از 4 ماهه بوده و اگر دارای عفونت های مزمن دیگر همانند سیفیلیس موروثی یا سل باشد، در این موارد پیش آگهی احتمال خطر علاج نشدن است.
علت سوء هاضمه
ابتدا باید دانست که این عارضه به چه دلیل رخ می دهد. اگر در کودکی که با شیر گاو تغذیه می کند، رنگ پریدگی چهره و نفخ شکم را مشاهده کردید، باید سریعا مدفوع طفل مورد آزمایش قرار گیرد. اگر مدفوع خشک و سفید باشد یعنی سوء هاضمه رخ داده است. علت دشواری هضم شیر گاور
این است که این شیر برای گوساله تولید شده است که نسبت به آدم، سریع تر رشد می کند. نسبت چربی و پروتئین به هیدرات های دو کربن، در شیر مادر معادل با 1/1.20 و در شیر گاو برابر 1/0.54است. چربی و پروتئین مواد ساختمانی بوده و هیدرات کربن منبع متابولیسم است. نظریات
مختلفی در مورد این سوء هضم شیر گاو وجود دارد. آن چه مسلم است این است که علت اساسی آن، کم بودن میزان قند و یا برعکس، ناسازگاری چربی و پروتئین اصلی گاو (کازئین) در شیر گاو است. شاید برخی از کودکان به این نقص ماده غذایی حساسیت بیشتری داشته و در نتیجه زودتر به
سوءهاضمه مبتلا می شود.
درمان های خانگی سوء هضم شیرخواران :
برای اصلاح این مشکل باید به موارد زیر توجه داشت:
- تنها استفاده از قندها کمک کننده نیست. بلکه باید بیشتر از آرد استفاده نمود. هضم آرد به مقدار کم برای کودکان 4-3 ماهه امکان پذیر است.
- ممکن است نیاز شود از محصولات صنعتی استفاده کنید. استفاده از شیرهای چرب و مرغوب، زودتر سلامت کودک را تامین می کند.
برای کودکان 3-2 ماهه که از شیر مادر محروم هستند باید از روش های زیر استفاده نمود:
- شیر دایه
- شیر خشک که باید از نوع کم چرب باشد.
- استفاده از شیر کمی ترش مزه که تمام کره آن گرفته شده است (Babeurre) و بعد استفاده از رژیم غذایی مناسب
- نوع دیگری از شیر که مخصوص آرد هم هست و هضم آن با کمی ماست بهتر می شود و به آن Farinelactic می گویند. از این شیر برای کودکان 4-3 ماهه و برای درمان سوء هاضمه استفاده می شود.
از 6-5 ماهگی، این بیماری بهتر خواهد شد. به کودک خود فرنی بدهید که باری تهیه آن باید به صورت زیر عمل نمود:
- یک قاشق مرباخوری آرد گندم یا آرد برنج در یک فنجان آب به مدت یک ساعت بپزید.
- سپس به میزان 200 گرم شیر همراه با کمی نمک و شکر به آن اضافه کنید.
- اجازه دهید این مخلوط به مدت 15 دقیقه بپزد.
لازم است بدانید که در تمامی سوءهاضمه ها باید حتما به دنبال عفونت حاد یا مزمن بود و در صورت وجود این عفونت ها، باید در کنار دستور غذایی، درمان هم انجام شود. در صورتی که بیمار زیاد لاغر شده و سریعا در معرض اترپسی است، در کنار روش غذایی عاقلانه، باید از تجویز سرم فیزیولوژیک و ویتامین های پر سود و کم بها خودداری نمایید.
